Nền kinh tế thế giới khủng hoảng kéo theo những hệ lụy lớn cho xã hội, đặc biệt là vấn đề thất nghiệp gia tăng trên toàn cầu. Việt Nam cũng không thoát khỏi vòng xoáy đó, chúng ta đang đứng trước thách thức rất lớn từ bài toán thất nghiệp. Đây là hậu quả tất yếu từ tác động của kinh tế với xã hội mà các nhà chức trách đã nhìn thấy từ lâu nhưng để tìm ra giải pháp lại cần sự góp sức từ xã hội, bởi đó không phải là chuyện của riêng ai.
1. Thất nghiệp nhiều, do đâu?
Tính tới quý I/2013 cả nước có 183.600 người mới gia nhập thị trường lao động. Tuy nhiên, do nền kinh tế không tạo đủ việc làm nên số lượng người thất nghiệp nói chung và thiếu việc làm vẫn có xu hướng gia tăng. Cụ thể, tỉ lệ lao động thiếu việc làm chiếm 3,58%, tỉ lệ thất nghiệp chung 2,1%. Tỉ lệ thất nghiệp ở thành thị và thiếu việc làm ở nông thôn đều tăng so với năm 2012. Gần 1 triệu người đang không có việc làm.
Những con số này đã đến mức đáng báo động, để giải quyết được bài toán hóc búa này cần phải nhìn sâu vào nguyên nhân. Có thể thấy ngay rằng đào tạo đang gặp vấn đề rất lớn. Nhu cầu 1 nhưng đào tạo tới 10, các trường đại học cao đẳng thi nhau mở chuyên ngành “hot”, dẫn tới việc những sinh viên ra trường thuộc chuyên ngành quá thừa sẽ gặp tỉ lệ chọi trong xin việc cực cao. Trong khi nhiều ngành thiếu lao động trầm trọng, thì lại có ngành bội thực về lao động; thiếu việc làm là hậu quả nhãn tiền.
Đào tạo vẫn mang nặng lý thuyết, học tập trên trường lớp chỉ giải quyết vấn đề kiến thức chuyên môn. Nhưng yêu cầu trong công việc thực tế nếu chỉ có chuyên môn là không đủ. Các kĩ năng làm việc như thuyết trình, làm việc nhóm, sử dụng vi tính văn phòng…lại chính là công cụ để thể hiện năng lực và góp phần tạo ra hiệu quả trong công việc. Nhận thức của sinh viên, thậm chí thạc sĩ hiên nay chưa đầy đủ vì thế họ học tập tràn lan, chạy theo điểm số và lý thuyết suông khiến thu hẹp cơ hội việc làm trong thực tế. Lỗi từ vấn đề giáo dục cùng nền kinh với thất nghiệp chỉ là một phần, song lỗi từ chính người lao động trong việc phát triển năng lực bản thân cũng không hề nhỏ.
2. Tham gia các khóa đào tạo kỹ năng mềm, giải pháp hiệu quả trước bài toán khó
Câu chuyện về cử nhân thất nghiệp làm chạy bàn, xe ôm… thạc sĩ đi bán sim điện thoại, ở nhà nội trợ chẳng còn xa lạ …Chảy máu chất xám trở nên trầm trọng hơn bao giờ hết. Trước khi chờ đợi chính sách thất nghiệp từ phía chính phủ, bản thân người lao động cần phải hiểu rõ nguyên nhân chính dẫn tới “nạn” này, để một phần tự mình tìm cách tháo gỡ khó khăn.
Yêu cầu về trình độ, năng lực từ nhà tuyển dụng có khoảng cách khá xa đối với trình độ thực tế của người lao động. Song, mong muốn của họ là điều tất nhiên bởi lợi ích chung để hoàn thành công việc. Đối tượng sinh viên mới ra trường thiếu đủ loại kĩ năng ứng tuyển đương nhiên sẽ không thể đáp ứng yêu cầu đó. Điều này cho thấy, thay vì chỉ chăm chăm nhồi nhét kiến thức trong nhà trường, sinh viên nên tham gia các chương trình đào tạo kĩ năng mềm, trau dồi ngoại ngữ, phát triển năng lực bản thân…
Tưởng chừng như việc thành thạo tin học văn phòng là điều không quá cần thiết trong học tập nhưng lại là yếu tố không thể thiếu khi làm việc trong môi trường văn phòng. Kĩ năng thuyết trình chỉ là một trong những bài học hiếm khi xuất hiện trên lớp lại là điều cần thiết vô cùng khi thuyết phục khách hàng… Chính vì vậy, muốn tìm được việc làm trong môi trường tốt thì việc lựa những khóa học kỹ năng ứng dụng với chi phí không quá cao trở thành đáp án mà mỗi người đều có thể thực hiện được. Kết quả thể hiện trực tiếp bằng việc khả năng làm việc tăng lên, hành trang kinh nghiệm được bổ xung khi bắt đầu công việc mới. Chỉ có con đường không ngừng học hỏi mới dẫn đến việc thoát khỏi nạn thất nghiệp và thực sự tìm được công việc tốt phù hợp với bản thân.
Điều này, không chỉ đúng với sinh viên mới ra trường mà còn là cách giải quyết tối ưu cho nhân viên văn phòng. Bởi lẽ, cùng với sự tiến bộ chung của nền kinh tế, việc đòi hỏi lao động có năng lực, tay nghề cao là tất yếu. Những cá nhân yếu kém chắc chắn sẽ bị đào thải. Để giữ được công việc hiện tại, phát triển sự nghiệp tương lai, ngay bây giờ họ phải tự mình trau dồi thêm các kĩ năng. Các chương trình học tập nhằm phát triển năng lực cá nhân, hoặc đào tạo sâu hơn về nghiệp vụ đều rất cần thiết. Ngoài ra, tích cực tham gia hội thảo về nghề nghiệp hay cơ hội việc làm sẽ mở ra những hướng mới cho người lao động.
Học viên iNET đang có khóa học SEO Master dành cho tất cả những ai chưa biết gì hoặc mới bắt đầu tìm hiểu về SEO. Với khóa học SEO Marter, bạn sẽ bán được hàng ngay cả khi từ khóa chưa đạt TOP.
Một người lao động có đủ năng lực, sáng tạo, kiên trì trong nghề mình chọn không khó để trở nên thành công. Tất nhiên “thất nghiệp” không bao giờ tồn tại trong từ điển của họ, bởi lẽ “Trên con đường thành công không có dấu chân của kẻ lười biếng”.
